VERKIEZINGSWORSTJE

Binnenkort is het weer zover en mogen we gebruikmaken van ons stemrecht. Niet dat iedereen daar blij van wordt maar laten we hopen op een hoge opkomst.

Dit keer bekijk ik het nieuws van grote afstand, want we zijn op bezoek bij onze zoon in Canberra. De afgelopen tien weken maakten we onderdeel uit van de intimiteit en het wonder rondom de geboorte van een kleindochter en de start van pril gezinsleven.

Op veertien oktober vond er in Australië een referendum plaats. Het ging om het in de grondwet vastleggen van rechten van oorspronkelijke bewoners. De keuze was simpel: “Yes or No”. In de levendige campagne werd zelfs de hond van onze zoon ingezet. Getooid met “Vote Yes” buttons op zijn lijn lieten we hem uit, teneinde het jonge gezin wat te ontlasten. Inwoners reageerden op onze wandelende kieswijzer waarop ons antwoord was: “Wij Nederlanders weten er niets van maar als deze hond al weet hoe te stemmen dan u toch zeker ook?”

Via de schoonfamilie van onze zoon bevonden we ons in het kamp van de “Yes” campagne. Verbaast en vol onbegrip zagen zij dat de ruime meerderheid vóór het uitschrijven van het referendum verdampte in het voordeel van de “No” stem, dankzij ongegeneerd populisme, misinformatie en racisme.

Canberra is een rustige slaapstad; aangenaam maar het mist sfeer en gezelligheid. Voor ons best prettig overigens, denkend aan het overwegend drukke en jachtige Alkmaar.

Op verkiezingsdag leek het echter of de stad een gedaanteverwisseling had ondergaan. Zo gezellig druk hadden we de stad niet eerder ervaren. De terrassen zaten vol en voor de stemlokalen stonden dubbele rijen, honderden meters lang met vrolijk ogende stemmers. Stemmen is hier kennelijk een nationaal feest dankzij de weloverwogen opzet ervan. Daar kunnen wij misschien nog wat van leren.

Allereerst is er een opkomstplicht als gevolg waarvan de overheid zich genoodzaakt voelt om het stemmen optimaal te ondersteunen. Daarom vinden de verkiezingen op zaterdag plaats als de meeste mensen vrij zijn. Vrijwilligers zijn er meer dan voldoende vanwege ruimhartige vergoedingen. Dankzij een hybride stemprocedure met computers die uitgebrachte stemmen printen, is de telling live te volgen. Definitieve vaststelling vindt, na handmatige controle, later in de week plaats. Verder staan er rond de lokalen koffiecorners, eetkraampjes en speelattributen. De kiezer wordt na de stemming zelfs beloond met een button en een gratis verkiezingsworstje of hotdog; de zogenaamde “democracy-sausage”. Dan ga je wel stemmen!